Πόσο ανησυχούν οι νέοι στην Κύπρο για την κλιματική αλλαγή;

Με αφορμή τη σημερινή Ημέρα της Γης, μοιραζόμαστε μαζί σας μια άκρως ενδιαφέρουσα έρευνα που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα και στην Κύπρο, ανάμεσα σε 23 ευρωπαϊκές χώρες. Η έρευνα καλείται να απαντήσει στο ερώτημα: Πόσο ανησυχούν για την κλιματική αλλαγή και να χαρτογραφήσει τη γνώση τους γύρω από τη βιώσιμη ανάπτυξη, τις πηγές ενημέρωσής τους, την άποψή τους για το οικονομικό μοντέλο της χώρας  μας, την πρόθεσή τους να αναλάβουν δράση ενάντια στην κλιματική αλλαγή και πολλά ακόμη ενδιαφέροντα στοιχεία που σκιαγραφούν την αντίληψη των νέων της Κύπρου για την κλιματική αλλαγή.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την κοινοπραξία του Προγράμματος  End Climate Change, Start Climate of Change” Climate of Change με στόχο τη σκιαγράφηση των απόψεων των νέων της ΕΕ για την κλιματική αλλαγή, τη μετανάστευση και γενικότερα τη βιωσιμότητα του υφιστάμενου οικονομικού μοντέλου. “. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα  το οποίο υλοποιείται  στην Κύπρο από το  Ερευνητικό Ίδρυμα του Πανεπιστημίου Λευκωσίας (UNRF)[1]. Το Πρόγραμμα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πιο συγκεκριμένα την προκειμένου να προσελκύσει το ενδιαφέρον των νέων ευρωπαίων, ώστε να αντιληφθούν τις πολύπλοκες σχέσεις μεταξύ της κλιματικής αλλαγής και της μετανάστευσης.  Απώτερος σκοπός είναι με σύνθημα το #ClimateOfChange να δημιουργηθεί ένα κίνημα ενημερωμένων ανθρώπων, πρόθυμων να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους και να απαιτήσουν νέες αναπτυξιακές πολιτικές.

Τα  κυριότερα ευρήματα της έρευνας ειδικά για την Κύπρο, προκαλούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς διαφαίνεται το  γεγονός πως οι νέοι της χώρας μας δεν θεωρούν την κλιματική αλλαγή ως ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, δίνοντας ταυτόχρονα περισσότερη βαρύτητα στα οικονομικά ζητήματα. Η ανησυχία αναφορικά με την κλιματική αλλαγή μεταξύ των νέων κυπρίων είναι κατά πολύ χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

[1] Το Ερευνητικό Ίδρυμα του Πανεπιστημίου Λευκωσίας (UNRF) είναι ένας αυτόνομος μη κερδοσκοπικός οργανισμός με βάση την Κύπρο. Το UNRF ιδρύθηκε με σκοπό να αποτελέσει μια ανεξάρτητη πλατφόρμα για ερευνητές σε ολόκληρη την Κύπρο και με αποστολή να εμπνεύσει και να προωθήσει τη γνώση, την καινοτομία και την ανάπτυξη μέσα από την πρωτοποριακή έρευνα. Το  UNRF φέρνει σε επαφή έμπειρους ερευνητές από όλη την Κύπρο, την ευρύτερη περιοχή και την Ευρωπαϊκή Ένωση, και από ένα ευρύ φάσμα τομέων.

Την ίδια στιγμή, περίπου ένας στους νέους Κύπριους ανησυχεί για τις μεταναστευτικές ροές – ποσοστό μεγαλύτερο του ευρωπαϊκού μέσου όρου – χωρίς, ωστόσο, να την  συνδέει με την κλιματική αλλαγή, γεγονός που καθιστά τον όρο «κλιματική μετανάστευση» σχετικά άγνωστο στην πλειονότητα των νέων της Κύπρου.

Με τις βουλευτικές εκλογές να πλησιάζουν, έχει ενδιαφέρον να μοιραστούμε τα αποτελέσματα της έρευνας αναφορικά με την άποψη των νέων στην Κύπρο αναφορικά με το πολιτικο-οικονομικό γίγνεσθαι της χώρας σε σχέση με το περιβάλλον. Περίπου το 77% των νέων συνδέουν τα καταναλωτικά μοτίβα της κοινωνίας μας με την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και πιστεύουν πως αν οι κυβερνητικές πολιτικές δεν επιληφθούν των ζητημάτων της ρύπανσης και της κλιματικής αλλαγής τότε αυτό αποτελεί ένδειξη ότι η κυβέρνηση έχει εσφαλμένες προτεραιότητες, πράγμα το οποίο θα βλάψει την οικονομία (72%).

Συνοπτικά,  παρατηρείται πως η συνολική ενασχόληση των νέων της Κύπρου με το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής είναι σχετικά χαμηλή. Το θετικό, βέβαια, είναι πως ένα ποσοστό της τάξεως του 61% είναι πρόθυμοι να ασχοληθούν με το ζήτημα και να υποστηρίξουν μέσω της ψήφου τους πολιτικούς που δίνουν προτεραιότητα στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της κλιματικής μετανάστευσης.

\

Θεωρείται αναγκαίο να αναφερθεί ότι στην πολύπλοκη σημερινή εποχή οι απαιτήσεις μας από τους νέους είναι πολύ διαφορετικές από ότι πριν μερικά χρόνια όσον αφορά τις γνώσεις τους και τις ασχολίες τους με θέματα κοινωνικού ενδιαφέροντος. Στην εποχή της ραγδαίας τεχνολογικής ανάπτυξης και της άμεσης πρόσβασης σε πληροφόρηση και γνώση οι νέοι εμφανίζονται λιγότερο διατεθειμένοι να μάθουν και να εμπλακούν σε κοινωνικές δράσεις που θα αποσκοπούν στο γενικότερο καλό.

Τα παραπάνω ευρήματα της έρευνας φανερώνουν τον ουσιαστικό ρόλο που διαδραματίζει το Πρόγραμμα “End Climate Change, Start Climate of Change” #ClimateOfChange με τις δράσεις του που υλοποιούνται ταυτόχρονα σε 13 χώρες της ΕΕ και συμπεριλαμβάνουν διαγωνισμούς ρητορικής, βιωματικά εργαστήρια αλλά και ενεργοποίηση και ευαισθητοποίηση των νέων με την αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και το διαδίκτυο. To Πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί Απρίλιο του 2023.

Μέσα από τις παραπάνω δράσεις και πολλές ακόμη που θα προκύψουν από στρατηγικές συμμαχίες με ομάδες που μοιράζονται το ίδιο όραμα επιδιώκεται να προσεγγιστεί η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα – με έμφαση στα κανάλια που επιλέγει η ίδια – για να ενημερωθεί και να ευαισθητοποιηθεί για ένα θέμα το οποίο, ενώ έχει σοβαρές επιπτώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, φαίνεται πως δεν επηρεάζει το φάσμα ενασχόλησης των νέων της Κύπρου. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός πως οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην Κύπρο από την κλιματική αλλαγή δεν είναι ακόμη εμφανείς και δε φαίνεται να επηρεάζουν την καθημερινότητα των πολιτών της χώρας. Η συμβολή των πρωτοβουλιών της ΕΕ, όπως το προαναφερόμενο πρόγραμμα, μπορεί να προσελκύσει το ενδιαφέρον των νέων σε σημαντικά θέματα όπως η κλιματική αλλαγή και να τους κινητοποιήσει με στόχο την ανάληψη δράσης στο μέλλον. Ο σκοπός θα έχει επιτευχθεί εάν ένας αριθμός των νέων συμπολιτών μας  υιοθετήσει βιώσιμες πρακτικές  στην καθημερινότητά του, αντιληφθεί το ταξίδι ενός ανθρώπου που μπορεί να μεταναστεύσει στη χώρα μας λόγω της κλιματικής αλλαγής και ενθαρρύνει με τη σειρά του και άλλους προς αυτή την κατεύθυνση για ένα καλύτερο μέλλον για όλους.